Hayatımızın her alanını esir alan teknolojiden kopmak imkânsız. Zararlarını düşünmeden, sınırsızca “faydalarını” kullanmaya devam ediyoruz.

Tarihte bilim ve mühendislikten önce ortaya çıkan teknoloji; insanoğlunun ihtiyaçlarına uygun yardımcı alet ve araçların yapılması veya üretilmesi için gerekli bilgi ve yeteneklerdir. Endüstri dallarıyla ilgili üretim yöntemleri, araçlar, gereçler ve aletleri kapsayan bilgilerdir. Bilimin uygulamacı yönlerini ifade eder. Günümüzde veri paylaşımının, keşiflere yön veren etkin bir parçasıdır. İnsanların ihtiyaçlarından ortaya çıkan teknoloji, yaşamı kolay hale getirmeyi amaçlar. Makalemizde, sınırı olmayan bir bilim dalının özetini bulacaksınız.

Teknolojinin Faydaları

Son yüzyıllarda teknolojinin insanlara neler kazandırdığını, ne gibi faydaları olduğunu anlatmak için sayfalar yetersiz kalır. Sadece televizyon ve bilgisayarın faydaları bile, teknolojinin hayatımıza katkılarını özetlemeye yeter. Doğrudan ve dolaylı olarak insanlara on binlerce faydasından söz edebiliriz. Bazıları şunlar;

• Teknoloji sayesinde bilgi alışverişi kolaylaştı. Dünyanın öteki ucunda gerçekleşen bir olaydan anında haberimiz oluyor.
• Hayatı kolaylaştırır ve pratikleştirir. Evinizde internetten alışveriş yapabilirsiniz, kilometrelerce uzaklıktaki bir olayı anlık olarak izleyebilirsiniz, 2 dakikada apartmanın 10. katına çıkabilirsiniz.
• Günümüzde tıp sektörü neredeyse her alanda teknolojiye bağımlı. DNA analizleri, tahliller, ameliyatlar gibi sayısız tıp uygulaması teknoloji sayesinde gerçekleşebilir.
• Ölümcül birçok hastalığın çaresi teknoloji sayesinde bulunmuştur.
• Teknolojinin en büyük katkılarından biri de ulaşım sektörüdür. Kara, hava, deniz ulaşımında kullanılan her türlü araç, teknoloji ürünüdür. Atla bir günde gidebileceğiniz mesafeyi, teknoloji kullanılarak üretilen otomobille birkaç saatte alabilirsiniz.
• Küresel ekonomi başta olmak üzere ülke ekonomilerinin gelişmesine, endüstri ve eğlence sektörünün yükselmesine yol açtı.
• Günlük hayatta kullandığımız küçük ev aletleri, asansörler, beyaz eşyalar ve daha nice teknolojik cihaz, zamandan tasarruf ve verimli hizmetler sağlar.
• Eğitim alanında her açıdan teknolojinin etkisi vardır. Örneğin; öğrenciler uzak bölgelerden teknolojik araçlarla okula gelir, kitaplar teknoloji sayesinde basılır.
• Basım ve yayın sektörünün kullandığı teknolojiler, çok kısa sürede binlerce baskıya olanak sağlar. Örneğin; bir matbaada 1 saat içinde binlerce kitap basılabilir.
• Medya sektörü, teknoloji sayesinde haber ulaştırır. Kameralar, fotoğraf makineleri, ses kayıt cihazları, uydu sistemleri teknolojik ürünlerdir. Televizyon ve radyo yayıncılığı, teknoloji aracılığı ile yapılabilir.
• Suçluların yakalanması için teknolojiden faydalanılır. Bu amaçla kullanılan güvenlik kameraları, alarmlar, takip sistemleri, telsizler teknolojik ürünlerdir.
• Eğlence, müzik ve reklâm sektörü, tamamen teknolojiye bağımlıdır. Albüm hazırlanması, tiyatro sergilenmesi, reklâm filmi ve klip çekilmesi, konser verilmesi ve sinema filmleri çekimleri ve yayınları için teknolojiye ihtiyaç vardır.
• Endüstri ve sanayide de, teknoloji sayesinde kısa sürede üretim, montaj, bakım ve onarım yapılabilir.
• Son model otomobiller, hızlı trenler, ses hızını aşan uçaklar, sürücüsüz araçlar, hafif hava araçları, yatlar ve daha niceleri teknoloji sayesinde insanlığın hizmetine sunulabilir.

Teknolojinin Zararları

• Teknolojinin zararları, belki de faydalarından fazla. Bu konuda izafi bir durum var. Yani teknolojinin yol açtığı sorunlar, yine teknoloji ile çözülebiliyor. Kıyası size bırakarak zararlarından söz edelim:
• Ülkeler teknolojilerine güvenerek savaşır. Atom bombaları, kitle imha silahları, füzeler, nükleer ve biyolojik silahlar ve savaş uçakları teknoloji ile üretilir.
• Teknoloji insanları tembelleştirir, hazıra ve hareketsiz yaşama alıştırır.
• Tüketimi artıran teknoloji, dünyadaki yer altı ve yer üstü kaynakları tükenme noktasına getirmiştir. Artık her türlü teknolojik ürüne binlerce lira harcıyoruz.
• Bir dönem lüks olarak görülen cihazlar, ihtiyaç olarak kanıksandı.
• Küresel ısınma gibi çevre sorunlarının başında teknoloji ile bağlantılı faktörler gelir. Örneğin; teknoloji kullanan fabrikanın atıkları bile teknoloji kullanılarak çevreye atılır.
• Nükleer teknoloji gibi süreçler, kalıcı çevre felaketlerine yol açar.
• Teknolojinin bazı uygulamaları, toplumda etik, ahlâki ve kültürel sorunların doğmasına yol açtı. Bazı değerleri olumsuz etkiledi, bazılarını yok etti.
• İnternette paylaşılan bilgiler, insanların aleyhlerine kullanılmaya başlandı.
• Makineler, insan gücünün yerini aldı. İstihdam sorunları ortaya çıkmaya başladı. Makine verimliliği, insan verimliliği ile kıyaslanmaya başlandı.
• Bazı meslek dalları teknolojiye yenik düştü, bazıları da teknolojiye direniyor.
• Teknolojinin insan sağlığına olumsuz etkileri çeşitli hastalıkları tetikledi, bazı hastalıkların ortaya çıkmasına yol açtı. Günümüzde artık “teknoloji bağımlılığı” için klinikler açılıyor.
• Teknoloji demek, elektrik demektir. Her türlü teknolojik cihaz elektrik kullanır. Bu sebeple teknolojik cihazların yaydığı elektromanyetik dalgaların, beyin nöronları başta olmak üzere vücudun elektromanyetik alanı üzerinde olumsuz etkileri vardır.
• Her yerde bulunan teknolojik cihazlar radyasyona ve elektromanyetik dalgalara maruz kalma riskini artırdı.
• İnsanları sanallaştırır, sosyalleşmelerini engeller ve yüz yüze iletişimi azaltır.
• Teknoloji ürünü bilgisayar oyunları, çocukların ve gençlerin hayatını olumsuz etkiledi. Yeni nesil sağlık sorunları ortaya çıkmaya başladı. Teknolojiye bağlı depresyon, stres, uykusuzluk gibi rahatsızlıklar arttı.

Teknolojinin Tanımı ve Önemi

Teknoloji; çeşitli mal veya hizmetlerin üretiminde, bunlara yönelik amaçların gerçekleştirilmesinde kullanılan teknikleri, işlemleri, becerileri ve yöntemleri içerir. Bunların derlenmesine veya bilimsel araştırmalara genel olarak “teknoloji” adı verilir. Her türlü teknik süreç, bilgi, makine, bilgisayar ve cihazlar gibi teknik materyaller teknoloji ile bağlantılıdır. İnsanların bilimi kullanarak hayatlarını kolaylaştırmak için yaptığı her türlü teknik işlem, genel olarak “teknoloji” olarak açıklanır.

Doğal kaynakların kullanılmasıyla başlayan teknoloji, genel olarak insanların ihtiyaçlarından doğmuştur. Her ihtiyaç, farklı bir teknolojinin gelişmesine yol açmıştır. Tekerleğin icadı, teknolojik bir devrimdir. Matbaa ve telefonun icadı adeta toplumların kaderini değiştirmiştir. Nihayet internetin keşfi ile iletişim devrimi yaşandı. Toplumlar arası etkileşim ve iletişim kaynakları bir anda internete evrildi. Nükleer ve askeri teknolojilerdeki gelişmeler, ülkeleri yeni teknolojiler icat etmeye sevk etti. Günümüzde artık yapay zekânın insanları yöneteceğini, nano-teknolojileri ve parçacık teknolojilerini konuşuyoruz.

Teknolojinin önemine dair birkaç örnek verelim. Örneğin; 1990’lı yılların ikinci yarısında ortaya çıkan cep telefonları olmadan nasıl yaşıyorduk? İnternet de aynı dönemlerde hayatımıza girdi ve her alanda çığır açtı. İnternetsiz günleri yaşayanlar, internetin önemini daha iyi fark edecektir. Daha geriye gidelim. Edison’un elektriği icat etmesi, teknolojik açıdan dönüm noktasıdır. Elektriksiz kalınca önemini daha iyi anlıyoruz. Günlük hayatta kullandığınız teknolojik cihazları birkaç gün kullanmayın; teknolojinin önemini daha iyi fark edeceksiniz. Her şeyden öte artık ülkelerin gelişmişlik düzeyi, sosyal yapısı, askeri harcamaları teknolojik gelişmelere göre belirleniyor.

Teknoloji Hakkında Kısa Notlar

• “Teknoloji” kelimesi, Yunanca “tekno” ve “logia” yani “zanaat, sanat” ve “bilgi, bilim” kelimelerinden türetilmiştir. “Zanaat ve sanat bilimi” olarak da tanımlanır.
• Teknolojinin sosyal etkileri ve doğasıyla ilgilenen felsefe dalına “teknoloji felsefesi” adı verilir. En eski disiplinlerden biri olan teknoloji felsefesi, Antik Yunan'da ortaya çıkmıştır. Tarihte ünlü birçok filozof, teknolojiyi eleştirmiş ve sorgulamıştır.
• İlk sabit disk (hard disk), 1980 yılında üretildi. “Teknoloji harikası” olarak anılan disk, yaklaşık 250 kilogram ağırlığında ve 40 bin dolardı.
• Türkiye’de internet kullanan insanların sayısı 2017 yılı itibariyle nüfusun yüzde 67’sine ulaştı. Bu oran, 2016 yılında yüzde 61 civarındaydı.
• Dünya nüfusunun yarıdan fazlası en az 1 adet cep telefonu kullanıyor.
• Dünyadaki bütün para trafiklerinin sadece yüzde 10’u nakit olarak yapılıyor; diğer kısım ise tamamen teknoloji ürünü dijital veya sanal paralardır.
• Bilim adamları, teknoloji kullanarak mikro-partiküllere oksijen doldurup su altında nefes alma sorununu aşmanın yollarını buldu.
• Amerika’da askeri teknolojilerdeki gelişmeler baş döndürüyor. Bal arılarının bombaları bulması için deneyler yapılıyor.
• Teknolojinin önemine vurgu yapmak için Yılmaz Erdoğan’ın meşhur filmi “Vizontele”den bir replik paylaşalım: “Buraya gazeteler iki gün sonra geliyor. Biz duyduğumuz bir havadise şaşırdığımız zaman büyükşehirdeki insanlar çoktan unutmuş oluyor.”